Ιστορικές αναφορές

"Μπέτυ" του Δημήτρη Σταύρακα (Αντί, τεύχος 137)

Μπέττυ σκ. Δημήτρη Σταύρακα

Κείμενο του Λευτέρη Ξανθόπουλου από το περιοδικό Αντί τεύχος 137, 10/1979

Η πιο σημαντική ταινία μικρού μήκους πού έμεινε εκτός φεστιβάλ. Το θέμα ενόχλησε τους πουριτανούς της προκριματικής επιτροπής. Η "Μπέττυ" του Δημήτρη Σταύρακα είναι το 30λεπτο πορτραίτο της ομώνυμης τραβεστί. Ή μεγαλύτερη δυσκολία πού είχε να παρακάμψει ο σκηνοθέτης, σε μια τέτοιου είδους δουλειά, ήταν ο κίνδυνος να ξεπέσει το θέμα σε μια φολκλορική οφθαλμοπορνεία. Ο Σταύρακας το απόφυγε πολύ έντεχνα. Ελέγχει από την αρχή μέχρι το τέλος το υλικό του. Με πολύ σεβασμό και αγάπη (και συνάμα από κάποια απόσταση) πλησιάζει τον περιθωριακό χαρακτήρα του οποίου εικονογραφεί το πορτραίτο. Η Μπέττυ, πρώην άντρας, πανέξυπνη, ειλικρινής και ανεπιτήδευτη, μας μιλάει για τα δύσκολα παιδικά της χρόνια στην επαρχία και για τους αγώνες πού δίνει σαν τραβεστί προς όλες τις κατευθύνσεις για να κερδίσει το αναφαίρετο δικαίωμα να είναι αυτό πού εκείνη διάλεξε για τον εαυτό της.

Χωρίς ενοχλητικές φωτογραφίες από το παρελθόν της ηρωίδας, απλά και έντιμα, χωρίς να κερδοσκοπεί ούτε σε βάρος του κοινού του, ούτε σε βάρος της πρωταγωνίστριας του, καταφέρνει ο σκηνοθέτης να βγάλει ένα σεμνό και έντιμο παρόν. Ή ταινία ούτε για μια στιγμή δεν γίνεται φτηνή ή πρόστυχη. Για μας τους θεατές πού μεμψιμοιρούμε με το παραμικρό, εφευρίσκοντας ανύπαρκτα προβλήματα, βγαίνει ένα γενναίο μάθημα: ή στάση ζωής της Μπέττυ είναι υγιής και έντιμη κι ή ηρωίδα μας, παρά τα περιθωριακά χαρακτηριστικά πού τη συνιστούν, είναι γεμάτη όρεξη και αντοχή για ζωή.

Ή κινηματογράφηση του Σταύρακα - άψογος συνδυασμός ντοκυμαντέρ καί φιξιόν - μεταφέρει το τελικό προϊόν στους χώρους του κινηματογραφικού δοκιμίου, περιορίζοντας έτσι το θέμα σε μια αποσπασματική αναπαράσταση πού μας γεννάει την προσδοκία μιας συνέχειας, μιας συνέχειας πού θα καλύψει σφαιρικά το θέμα, δίνοντας του πλατύτερες διαστάσεις.

Ή ταινία προβλήθηκε μαζί με μερικές άλλες κομμένες, σε ειδική προβολή σε κινηματογράφο της Θεσσαλονίκης.

Αντί, 10/1979