«Ποικιλόμορφη η θεματολογία των ταινιών του Διεθνούς Διαγωνιστικού»

Ο Bednarek Andzej κάνοντας την αποτίμηση του Διεθνούς Διαγωνιστικού Τμήματος, διευκρίνισε από την αρχή ότι δεν είναι κριτικός κινηματογράφου αλλά θα αναφέρει απλώς τη γνώμη του για τις ταινίες που παρακολούθησε. Προσπαθώντας να τις κατηγοριοποιήσει για να μπορέσει στη συνέχεια να τις σχολιάσει αναλυτικότερα ανέφερε στο τέλος του σχολιασμού του τις ταινίες που ξεχώρισε. «Θα ήθελα να χωρίσω την αποτίμησή μου σε δύο μέρη, αρχικά προσπαθώντας να χωρίσω τις ταινίες σε κάποιες κατηγορίες και στη συνέχεια να αναφέρω τις ταινίες που μου άρεσαν. Διαίρεσα έτσι τις ταινίες του Διεθνούς Τμήματος σε δύο ομάδες. Η πρώτη κατηγορία είναι οι ταινίες που αφορούν σε κάποια ανθρώπινα προβλήματα ενώ η δεύτερη οι ταινίες που είναι απλώς ευχάριστο να βλέπεις. Υπάρχουν επίσης οι ταινίες animation που εντάσσονται στην πρώτη κατηγορία και κάποιες από τις οποίες δεν μπορούμε να εντάξουμε σε καμία από τις δύο παραπάνω κατηγορίες. Προσπάθησα λοιπόν να βρω κάποια κοινά θέματα στις ταινίες της πρώτης ομάδας όπου θίγονται κάποια ανθρώπινα προβλήματα. Έτσι η πρώτη υποκατηγορία περιλαμβάνει τις ταινίες που θίγουν οικογενειακά προβλήματα. Παρουσιάζονται οικογένειες χωρίς μητέρα, χωρίς πατέρα ή και χωρίς κανένα γονιό, ενώ τα προβλήματα εστιάζονται στην απουσία της μητέρας. Όπως διαπίστωσα υπάρχουν 8-9 ταινίες που θίγουν τα συγκεκριμένα προβλήματα και σε 5 από αυτές τις οικογένειες δεν υπάρχει μητέρα. Σε μία ταινία μόνο δεν υπάρχει πατέρας και σε μία δεν υπάρχουν και οι δύο. Υπάρχει επίσης και συγκεκριμένο πρόβλημα με το σενάριο. Ο σεναριογράφος κατά τη διάρκεια της συγγραφής του θέματος πρέπει να αποφασίσει τι είναι καλύτερο, δηλαδή για το αν πρέπει να απουσιάζει ο πατέρας ή μητέρα ώστε σεναριακά να δημιουργηθεί μία σύγκρουση. Όταν υπάρχει η απουσία του πατέρα η σχέση μητέρας και παιδιού είναι πιο αποτελεσματική. Φυσικά αυτό εξαρτάται εάν το παιδί είναι αγόρι ή κορίτσι.

Η επόμενη υποκατηγορία περιλαμβάνει ταινίες όπου θίγονται τα ζητήματα της μαζικής μετανάστευσης. Υπάρχουν δύο ελληνικές ταινίες που διαπραγματεύονται αυτό το πρόβλημα. Στη μία ταινία έχουμε το πρόβλημα των μεταναστών στην Ελλάδα και στον αντίποδα τους Έλληνες μετανάστες στη Γερμανία. Υπάρχει και μία ταινία που θίγει τον προβληματισμό κάποιων Ιαπώνων που δεν ξέρουν αν θα πρέπει να μείνουν στη χώρα τους και να ενταχθούν στην κοινωνία διατηρώντας επαφές με τις ρίζες τους ή να οδηγηθούν στη μετανάστευση οπότε και δημιουργείται πρόβλημα ταυτότητας. Υπάρχουν ταινίες που παρουσιάζονται με τελείως διαφορετικό ύφος, όπως είναι η περίπτωση του BHAI-BHAI που είναι ένα πολύ αστείο έργο θίγοντας με αυτόν τον τρόπο το πρόβλημα της μετανάστευσης. Υπάρχει μία ακόμη ταινία, που λανθασμένα ίσως, θα την χαρακτήριζα απλή. Αυτή η ταινία παρουσιάζει ένα μικρό Μουσουλμάνο που μαθαίνει τον τρόπο που πρέπει να προσεύχεται. Η μεταφορά ίσως δεν είναι τόσο καλή αλλά νομίζω ότι ο κινηματογραφιστής ξέρει πάρα πολύ καλά τι συμβαίνει μέσα στην ταινία. Υπάρχει και η άλλη κατηγορία με 6-7 ταινίες που αφορούν στους ηλικιωμένους μέσα στις οποίες θίγεται το πρόβλημα της μοναξιάς. Υπάρχει μία ταινία με μία γυναίκα που έχει χάσει τον άντρα της και μένει μόνη της ενώ τίθεται το ερώτημα αν πραγματικά ξέχασε ότι πέθανε ο άντρας της ή αν προσπαθεί μέσα από αυτήν τη διαδικασία να έρθει σε επαφή με άλλους ανθρώπους. Υπάρχουν και κάποιες ελληνικές ταινίες που θέτουν τον ίδιο προβληματισμό σχετικά με τη μοναξιά των ηλικιωμένων.

Τέλος, υπάρχουν και κάποιες ταινίες που αναφέρονται σε κάποια άλλα πολύ συγκεκριμένα θέματα και δεν μπορούν να ενταχθούν σε κάποια από τις προηγούμενες κατηγορίες

Στις ταινίες μυθοπλασίας παρατήρησα ότι οι αφηγήσεις είναι μάλλον «φλύαρες». Στην Πολωνία πολλοί γνωστοί καθηγητές που συγχρόνως είναι και παραγωγοί έλεγαν στους κινηματογραφιστές, πριν κάνουν διαλόγους να βρουν οι σκηνοθέτες τις λέξεις τις οποίες θα μπορούσαν να περιγράψουν μέσα από τις κινήσεις ή τα βλέμματα των ηθοποιών ή από κάτι διαφορετικό, γιατί τελικά η ταινία είναι κυρίως εικόνα κι όχι διάλογος. Πολλές ταινίες βασίζονται σε πληθώρα διαλόγων κι το συναίσθημα εκφράζεται μέσα από το διάλογο, κάτι που δεν πρέπει να συμβαίνει, αφού κάτι τέτοιο συνιστά μίμηση των τηλεοπτικών σειρών.

Θα ήθελα επίσης να θίξω και το θέμα της μουσικής μέσα στην ταινία. Παρατήρησα ότι εδώ στην Ελλάδα οι Έλληνες είναι πάρα πολύ καλοί στη μουσική επένδυση των ταινιών τους. Όταν παρακολουθούμε ένα έργο και υπάρχει σιωπή αισθανόμαστε διαφορετικά ενώ, εάν η μουσική ακολουθούσε την ένταση της ταινίας θα νιώθαμε διαφορετικά. Υπάρχει λοιπόν κι αυτός ο τρόπος μέσα από τη μουσική με τα sound effects να προσδώσουμε κάποια κατάσταση στην ταινία. Η μουσική λοιπόν πρέπει να χρησιμοποιείται με διαφορετικό τρόπο. Εάν έχουμε μία καλή ταινία κι έχουμε επιλέξει και την κατάλληλη μουσική τότε μεγενθύνουμε θεμιτά το θέμα μας. Είδα στις ταινίες που προβλήθηκαν να χρησιμοποιείται η μουσική με τρόπους που δε μου άρεσαν. Σε δύο γαλλικές ταινίες πρέπει να ομολογήσω ότι μου άρεσε η μουσική, όπως στο BHAI-BHAI. Όλες οι ταινίες συνοδεύονται από μουσική, και με την αντίστοιχη μουσική μας μεταφέρουν την ατμόσφαιρα της ταινίας.

Ενδιαφέρον επίσης παρουσιάζουν τα παιχνίδια με τα χρώματα, το ασπρόμαυρο κ.τ.λ., κάτι που παρατήρησα σε δύο ντοκιμαντέρ όπου οι παραγωγοί αποφάσισαν να είναι ασπρόμαυρα ή ακόμη και να παίξουν με τα χρώματα. Κάτι που έγινε στην ταινία που αφορούσε στην Κούβα, όπου μερικές φορές είχαμε τα φυσικά χρώματα της ενώ άλλες φορές πάλι είχαμε φίλτρα κόκκινα και μπλε. Μία άλλη ρωσική ταινία, όπως και μια ταινία animation ήταν επίσης ασπρόμαυρη

Σε πολλές ταινίες μου άρεσε η δουλειά διαφόρων τεχνικών. Με την καλή δουλειά τους δίνουν ένα καλύτερο αποτέλεσμα. Κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων μπορεί να δημιουργηθούν πολλά τεχνικά προβλήματα κι εκεί καλούνται οι τεχνικοί να δώσουν τη λύση.

Οι ταινίες που μου άρεσαν και θα ήθελα να ξαναδώ από την κατηγορία animation είναι η ουκρανική «Zlydni» η οποία είναι ένα παραμύθι και η το «Έι Βοήθεια» που είναι κλασικό animation. Ξεχώρισα επίσης την πολωνέζικη «Ihtys», μία ταινία που έγινε με μια κάμερα του ’30, μια σοβαρή ιστορία χωρίς σχόλια που έχει να κάνει με τη ζωή γενικότερα, αλλά τη γαλλική ταινία «Σάρκα». Μου άρεσε επίσης η ταινία στη «Σκιά του Φερετζέ», μία ασπρόμαυρη ταινία που θέτει το πρόβλημα σχετικά με την κατάργηση του φερετζέ των μουσουλμάνων κοριτσιών στα γαλλικά σχολεία. Η τελευταία ταινία που μου άρεσε ήταν «Οι αδερφοί Αρκουδόκαρδοι», μία ιστορία με τρία αρκουδάκια που χάνουν την μητέρα τους και προσπαθούν να ζήσουν στο Παρίσι ως καλλιτέχνες και τελικά δεν τα καταφέρνουν. Με αστείο και έξυπνο τρόπο διηγείται την ιστορία της τέχνης.

Στην κατηγορία των ντοκιμαντέρ μου άρεσαν δύο ταινίες, η «Τι νέα Tocayo», μία ταινία για την Κούβα, που παρουσιάζει ενδιαφέρον γιατί ο σκηνοθέτης χρησιμοποιεί στοιχεία από την Κούβα, παρατηρώντας απλώς τη ζωή των αυτοχθόνων εκεί και κάνει μία καταγραφή χωρίς σχόλια. Το άλλο ντοκιμαντέρ που μου άρεσε ήταν το «Οικογενειακή κατάσταση», μία ταινία μικρού μήκους 5 λεπτών ασπρόμαυρη που αφορά στη γραφειοκρατία και τις σχέσεις των υπαλλήλων ενός γραφείου.

Από τις ταινίες μυθοπλασίας ξεχώρισα το «Δωμάτιο 616» με πολύ καλά στοιχεία αφήγησης και καλή εξέλιξη, την ταινία «Η ημέρα της μπουγάδας» στην οποία έχουμε εξαιρετική ατμόσφαιρα. Πολύ καλές ταινίες ήταν και το «Προξενιό» και οι «Τυμπανοκρουσίες». Λόγω της πολύ καλής τους μουσικής μου άρεσαν και δύο γαλλικές ταινίες «Σαν αέρας» και το «Βhai-Bhai». Τέλος από το τμήμα της μυθοπλασίας μου άρεσε η ταινία «1000 Πέσο Κολομβίας», μία ταινία πολύ επαγγελματική.

Θα ήθελα να κλείσω με τις ταινίες που μου άρεσαν και από το ελληνικό τμήμα και πραγματικά πιστεύω ότι αξίζει να δει κανείς. Η ταινία «ΙΔΙΑΣ ΑΥΤΟΥ ΧΕΡΣΙ», μία μικρή και γρήγορη ταινία, πολύ έξυπνη και αστεία. Μου άρεσε και το «Δίπλα στην άκρη της μπλε-μπλε θάλασσας», όπου παρουσιάζεται το πρόβλημα των μεταναστών στην Ελλάδα και όπου παρατηρούμε δύο πολύ καλές ερμηνείες από τις πρωταγωνίστριες, τη σκηνοθέτιδα και τη μικρή ηθοποιό. Τέλος, μου άρεσε και η ταινία «Πρόβα παλτού» όπου μέσα σε ένα ραφείο μία κοπέλα κινηματογραφεί τη ζωή του ράφτη δίνοντας του μία νέα πνοή στη ζωή του».